SPIS TREŚCI	str.
I. Ekologiczne uwarunkowania optymalizacji użytkowania     ziemi....................................................................................................	5
II. Degradacja środowiska................................................................	10
1. Istota degradacji środowiska..........................................................	10
2. Rolnicza i techniczna degradacja struktury ekologicznej..................	11
3. Erozja gleb.......................................................................................	13
4. Mechaniczne uszkodzenie lub zniszczenie próchnicznego poziomu gleby...................................................................................................	14
5. Kwasowa degradacja gleb..............................................................	15
6. Chemiczna degradacja gleby...........................................................	16
7. Przesuszenie i zawodnienie powierzchni ziemi................................	19
8. Zniekształcenie powierzchniowych utworów geologicznych i rzeźby terenu.......................................................................................	22
9. Degradacja szaty roślinnej ..............................................................	23
10. Obszary przemysłowej degradacji środowiska..............................	23
III. Grunty marginalne (nieefektywne w rolnictwie).......................	25
IV. Ochrona przeciwerozyjna i zagospodarowanie gruntów erodowanych......................................................................................	28
1. Formy i struktura przestrzenna erozji gleb w Polsce.......................	28
2. Melioracje przeciwerozyjne..............................................................	34
3. Zabiegi przeciwerozyjne na gruntach rolnych..................................	36
4. Zagospodarowanie wąwozów.........................................................	39
V. Rekultywacja gruntów zniekształconych przez eksploatację kopalin.................................................................................................	41
1. Rodzaje górniczych zniekształceń gruntów......................................	41
2. Kształtowanie gleby i szaty roślinnej na gruntach wyrobiskowych..	44
3. Rekultywacja gruntów zawodnionych...............	45
VI. Rekultywacja gruntów zniekształconych przez składowanie odpadów i zdegradowanych chemicznie ..........................................	46
1. Składowiska odpadów chemicznych................................................	47
2. Składowiska odpadów paleniskowych.............................................	47
3. Wysypiska odpadów komunalnych..................................................	51
VII. Rekultywacja gruntów i restrukturyzacja użytkowania terenów popowodziowych.................................................................	57
VIII. Ekologiczne i produkcyjne uwarunkowania wodnych melioracji............................................................................................	62
1. Wprowadzenie.................................................................................	62
2. Agroekologiczne aspekty wodnych melioracji..................................	62
3. Rozwój i użytkowanie systemów melioracyjnych.............................	65
XI. Ochrona mokradeł i retencja wodna...........................................	67
1. Wprowadzenie................................................................................	67
2. Rodzaje i formy małej retencji.........................................................	67
3. Mokradła w krajobrazie rolniczym ..................................................	70
4. Uwarunkowania ochrony odwodnionych i użytkowanych rolniczo mokradeł..............................................................................................	70
5. Wnioski ...........................................................................................	73
X. Ocena potrzeby scalania gruntów.................................................	75
XI. Fitomelioracja środowiska i krajobrazu......................................	79
XII. Dobór drzew i krzewów do jakości gruntów i funkcji w strukturze użytkowania ziemi............................................................	84
1. Wprowadzenie.................................................................................	84
2. Wymagania siedliskowe drzew i krzewów.......................................	84
3. Dobór drzew i krzewów według funkcji zadrzewień.........................	85
XIII. Dokumentacja gruntów wymagających ochrony, rekultywacji, melioracji i zmiany sposobu użytkowania..................	100
XIV. Prawne podstawy ochrony i rekultywacji gruntów..................	104
1. Stan aktualny regulacji prawnych....................................................	104
2. Ocena realizacji obowiązujących przepisów....................................	108
3. Konkluzje.........................................................................................	113
XV. Źródła finansowania ochrony i rekultywacji gruntów................	116
XVI. Piśmiennictwo.............................................................................	121